Magia ognia, wody i wróżb. Noc Świętojańska z „Cyganiankami” nad zalewem w Nowej Dębie

Spis treści

W niedzielny (22.06) wieczór nad wodą zalewu w Nowej Dębie unosiły się kolorowe wianki z kwiatów i ziół. Noc Świętojańska, bo o niej mowa, była tak piękna dzięki pracy Koła Gospodyń Wiejskich „Cyganianki”.

Całe wydarzenie odbyło się w ramach Militariady i przyciągnęło tłumy mieszkańców oraz turystów spragnionych kontaktu z żywą tradycją.

Noc Świętojańska

Noc Świętojańska, zwana także Sobótką lub Nocą Kupały, to jedno z najbardziej widowiskowych świąt słowiańskich. Jej symbolami są pradawne siły natury: ogień, woda, płodność i miłość.

W Nowej Dębie to wyjątkowe święto ma szczególny, regionalny charakter – kultywowany przez lokalną społeczność i KGW „Cyganianki”, które z zaangażowaniem przygotowują oprawę.

Wśród elementów obrzędu znalazły się:

rozpalanie sobótkowego ogniska z brzozowych gałęzi i ziół,
skoki przez ogień – symbol oczyszczenia i zapowiedź szczęśliwego związku dla par,
puszczanie wianków na wodę – ziołowe wieńce z palącą się świecą stawały się nośnikami wróżb miłosnych,
regionalne pieśni i tańce – śpiewane przez członkinie Koła w tradycyjnych strojach lasowiackich.

Flisak z magistratu

W rolę flisaka – postaci symbolicznie „czuwającej” nad losem puszczanych wianków – wcielił się burmistrz Nowej Dęby, Wiesław Ordon.

Tradycja głosi, że:

wyłowienie wianka przez kawalera wróży szybkie zamążpójście właścicielki,
unoszący się wianek oznacza szczęście, ale z opóźnionym ślubem,
tonący wianek zapowiada trudności w miłości lub samotność.

Obrzęd Nocy Kupały

Choć korzenie Nocy Świętojańskiej sięgają pogańskiej przeszłości, współcześnie wydarzenia takie jak to w Nowej Dębie pokazują, że tradycja nie musi być reliktem – może być żywa,.

Od lat 90. XX wieku obserwujemy renesans tego typu obrzędów, które coraz częściej towarzyszą regionalnym piknikom i festynom.

W Nowej Dębie Noc Świętojańska łączy się z Militariadą – imprezą plenerową o charakterze wojskowo-historycznym. Od kilku lat Samorządowy Ośrodek Kultury w Nowej Dębie wpisuje obrzęd Sobótki w program wydarzenia jako jego kulminację – pełną światła, śpiewu i wróżb noc.

Dlaczego warto?

To autentyczne doświadczenie tradycji Lasowiaków, z przekazem międzypokoleniowym i ogromnym ładunkiem emocji.
Można nauczyć się pleść wianki, poznać zioła i ich symbolikę, zaśpiewać przy ognisku i poczuć atmosferę przesilenia letniego.
To czas oczyszczenia, intencji, marzeń i wspólnoty – w otoczeniu natury, wody i ognia.
Wydarzenie idealnie wpisuje się w potrzeby turystyki kulturowej, rodzinnych weekendów i lokalnego patriotyzmu.